Canxi là gì?
Canxi là một loại khoáng chất có vai trò rất quan trọng trong cơ thể người. Trong cơ thể Canxi chiếm 1,5 – 2% trọng lượng cơ thể người, 99% lượng canxi tồn tại trong xương, răng, móng và 1% trong máu. Canxi kết hợp với phospho là thành phần cấu tạo cơ bản của xương và răng, làm cho xương và răng chắc khỏe.
Canxi tồn tại trong cơ thể dưới hai dạng:
Canxi trong xương: cấu tạo thành phần hoá học của xương bao gồm: 25% nước, 20% protein, 5% lipit, một lượng nhỏ glycosaminoglycan và gần 50% là chất khoáng, trong đó hầu hết chất khoáng là muối canxi.
Canxi ngoài xương: Lượng canxi trong dịch ngoài tế bào và tổ chức mềm ở người bình thường không quá 10 g. Canxi ngoài xương cần thiết cho các hoạt động thần kinh cơ và quá trình đông máu.
BẢNG NHU CẦU CANXI THEO KHUYẾN NGHỊ
(Theo sách nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam năm 2007)
Nhóm tuổi/tình trạng sinh lý Nhu cầu canxi (mg/ ngày)
Trẻ em (Tháng tuổi) < 6 tháng tuổi 300
6 – 11 tháng tuổi 400
Trẻ nhỏ (Năm tuổi) 1 – 3 tuổi 500
4 – 6 tuổi 600
6 – 9 tuổi 700
Nam vị thành niên (Tuổi) 10 -18 tuổi 1000
Nữ vị thành niên (Tuổi) 10 – 18 tuổi 1000
Nam giới trưởng thành (Tuổi ) 19 – 49 tuổi 700
từ 50 tuổi trở lên 1000
Nữ giới trưởng thành (tuổi) 19 – 49 tuổi 700
từ 50 tuổi trở lên 1000
Phụ nữ mang thai (trong suốt thời kỳ mang thai) 1000
Phụ nữ đang cho con bú (Trong suốt thời kỳ cho con bú) 1000
Các bác sĩ khuyến cáo những người dễ có nguy cơ bị sỏi thận nên thận trọng với các sản phẩm bổ sung canxi. Cách tốt nhất để bổ sung canxi là thông qua bữa ăn. Ăn các loại thực phẩm có canxi. Điều này giúp giảm thiểu tác dụng ngược của canxi là hình thành sỏi thận.
Hơn nữa để tránh sỏi thận, bên cạnh việc bổ sung canxi cần:
Uống nhiều nước. Uống nhiều nước giảm 20% nguy cơ bị sỏi thận. Trung bình lượng nước được tiêu thụ là 1,5 -2 lít mỗi ngày, trong điều kiện nắng nóng, lao động nặng cần bổ sung nhiều hơn.
Nên sử dụng nhiều các trái cây có múi như chanh, cam, bưởi… bởi trong đó có chứa một hợp chất gọi là citrate, được cho là giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh sỏi thận.
Tránh và hạn chế sử dụng các loại thực phẩm, đặc biệt là rau có chứa nhiều oxalat. Oxalat sẽ liên kết với canxi trong ruột và được thải ra khỏi cơ thể qua đường tiết niệu. Nhưng khi lượng oxalat quá cao, các hóa chất này có thể tập trung trong nước tiểu và dẫn đến hình thành sỏi. Oxalat được tìm thấy trong các loại rau lá như đại hoàng và củ cải đường…
Với sữa bổ sung canxi hay uống thuốc viên canxi, cũng không bổ sung quá nhiều canxi trong một lần mà nên chia làm nhiều lần trong ngày. Ngoài ra, khi bổ sung canxi, cần chú ý một số điểm sau:
Nên uống canxi vào buổi sáng, sau bữa ăn khoảng 1 giờ, vì ánh nắng có thể làm tăng khả năng hấp thụ canxi.
Không ăn quá mặn vì có thể tăng thải canxi qua nước tiểu.
Không uống canxi cùng với sữa và các chế phẩm của sữa.
Không nên uống canxi đồng thời với sắt cũng như một số khoáng chất khác như kẽm, đồng… cùng một lúc mà nên tách ra sáng, chiều, tối.
Hạn chế sử dụng thuốc lá và rượu vì sử dụng hai thứ này cũng khiến cơ thể khó hấp thu canxi.
Do có vai trò trong việc tăng hấp thu canxi và chuyển hóa canxi thành canxi phosphat (một thành phần cơ bản của xương) hay hiểu đơn giản nó là chất dẫn gắn canxi vào xương. Vì vậy, khi bạn uống canxi phải đồng thời uống vitamin D. Tuy nhiên, lượng vitamin D dùng phải tương thích để có thể giúp cho sự hấp thu và chuyển hoá canxi tốt nhất.
Đối với trẻ em, ngoài việc bổ sung cho bé canxi, vitamin D, mẹ cũng nên kết hợp với một số thực phẩm chức năng nhằm giúp bé phát triển nhanh hơn, bảo vệ xương chắc khỏe. Bà mẹ nên cho con uống canxi và vitamin D cùng lúc vào nhiều đợt trong năm. Mỗi đợt kéo dài khoảng từ 3-6 tháng. Mỗi năm nên bổ sung 2 đợt để đạt được hiệu quả cao nhất.
Canxi trong xương: cấu tạo thành phần hoá học của xương bao gồm: 25% nước, 20% protein, 5% lipit, một lượng nhỏ glycosaminoglycan và gần 50% là chất khoáng, trong đó hầu hết chất khoáng là muối canxi.
Canxi ngoài xương: Lượng canxi trong dịch ngoài tế bào và tổ chức mềm ở người bình thường không quá 10 g. Canxi ngoài xương cần thiết cho các hoạt động thần kinh cơ và quá trình đông máu.
Cơ thể cần bao nhiêu canxi mỗi ngày?
Nhu cầu canxi của cơ thể được xác định dựa vào mối tương quan với Phospho. Đối với mọi lứa tuổi, tỷ số Ca/P mong muốn là tối thiểu là > 0,8, tuy nhiên tỷ số này tốt nhất là 1-1,5, đặc biệt đối với trẻ em. Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị về canxi (mg/ngày) theo tuổi, giới và tình trạng sinh lý như sau:BẢNG NHU CẦU CANXI THEO KHUYẾN NGHỊ
(Theo sách nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam năm 2007)
Nhóm tuổi/tình trạng sinh lý Nhu cầu canxi (mg/ ngày)
Trẻ em (Tháng tuổi) < 6 tháng tuổi 300
6 – 11 tháng tuổi 400
Trẻ nhỏ (Năm tuổi) 1 – 3 tuổi 500
4 – 6 tuổi 600
6 – 9 tuổi 700
Nam vị thành niên (Tuổi) 10 -18 tuổi 1000
Nữ vị thành niên (Tuổi) 10 – 18 tuổi 1000
Nam giới trưởng thành (Tuổi ) 19 – 49 tuổi 700
từ 50 tuổi trở lên 1000
Nữ giới trưởng thành (tuổi) 19 – 49 tuổi 700
từ 50 tuổi trở lên 1000
Phụ nữ mang thai (trong suốt thời kỳ mang thai) 1000
Phụ nữ đang cho con bú (Trong suốt thời kỳ cho con bú) 1000
Uống canxi vào thời điểm nào là tốt?
Nhu cầu canxi cần bổ sung vào cơ thể hằng ngày được tính dựa trên số lượng canxi bị thải loại ra theo nước tiểu (cho một người lớn khoảng 800 – 1.000 mg/ngày).Các bác sĩ khuyến cáo những người dễ có nguy cơ bị sỏi thận nên thận trọng với các sản phẩm bổ sung canxi. Cách tốt nhất để bổ sung canxi là thông qua bữa ăn. Ăn các loại thực phẩm có canxi. Điều này giúp giảm thiểu tác dụng ngược của canxi là hình thành sỏi thận.
Hơn nữa để tránh sỏi thận, bên cạnh việc bổ sung canxi cần:
Uống nhiều nước. Uống nhiều nước giảm 20% nguy cơ bị sỏi thận. Trung bình lượng nước được tiêu thụ là 1,5 -2 lít mỗi ngày, trong điều kiện nắng nóng, lao động nặng cần bổ sung nhiều hơn.
Nên sử dụng nhiều các trái cây có múi như chanh, cam, bưởi… bởi trong đó có chứa một hợp chất gọi là citrate, được cho là giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh sỏi thận.
Tránh và hạn chế sử dụng các loại thực phẩm, đặc biệt là rau có chứa nhiều oxalat. Oxalat sẽ liên kết với canxi trong ruột và được thải ra khỏi cơ thể qua đường tiết niệu. Nhưng khi lượng oxalat quá cao, các hóa chất này có thể tập trung trong nước tiểu và dẫn đến hình thành sỏi. Oxalat được tìm thấy trong các loại rau lá như đại hoàng và củ cải đường…
Với sữa bổ sung canxi hay uống thuốc viên canxi, cũng không bổ sung quá nhiều canxi trong một lần mà nên chia làm nhiều lần trong ngày. Ngoài ra, khi bổ sung canxi, cần chú ý một số điểm sau:
Nên uống canxi vào buổi sáng, sau bữa ăn khoảng 1 giờ, vì ánh nắng có thể làm tăng khả năng hấp thụ canxi.
Không ăn quá mặn vì có thể tăng thải canxi qua nước tiểu.
Không uống canxi cùng với sữa và các chế phẩm của sữa.
Không nên uống canxi đồng thời với sắt cũng như một số khoáng chất khác như kẽm, đồng… cùng một lúc mà nên tách ra sáng, chiều, tối.
Hạn chế sử dụng thuốc lá và rượu vì sử dụng hai thứ này cũng khiến cơ thể khó hấp thu canxi.
Uống canxi và vitamin D cùng lúc được không?
Vitamin D tham gia vào quá trình hấp thu canxi. vitamin D là thuốc được dùng trong điều trị còi xương, nhuyễn xương, loãng xương, hạ canxi huyết… Trẻ em nếu không được cung cấp đủ vitamin D đầy đủ sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của xương, do chất xương và sụn không được vôi hóa đầy đủ, sụn phát triển không bình thường, làm xương biến dạng.Do có vai trò trong việc tăng hấp thu canxi và chuyển hóa canxi thành canxi phosphat (một thành phần cơ bản của xương) hay hiểu đơn giản nó là chất dẫn gắn canxi vào xương. Vì vậy, khi bạn uống canxi phải đồng thời uống vitamin D. Tuy nhiên, lượng vitamin D dùng phải tương thích để có thể giúp cho sự hấp thu và chuyển hoá canxi tốt nhất.
Đối với trẻ em, ngoài việc bổ sung cho bé canxi, vitamin D, mẹ cũng nên kết hợp với một số thực phẩm chức năng nhằm giúp bé phát triển nhanh hơn, bảo vệ xương chắc khỏe. Bà mẹ nên cho con uống canxi và vitamin D cùng lúc vào nhiều đợt trong năm. Mỗi đợt kéo dài khoảng từ 3-6 tháng. Mỗi năm nên bổ sung 2 đợt để đạt được hiệu quả cao nhất.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét